Tasa, tehlike ya da tehdit olarak algılanan durumlarda kişinin his ve davranışlarına tesir eden sağlıklı ve doğal bir reaksiyon olarak tanımlanıyor. Temelinde kaygı duygusu yer alan korkuyu endişeden ayıran en kıymetli öge ise kişinin ortada somut bir tehlike yokken de daima huzursuz ve huzursuz hissetmesi olarak tanım ediliyor. Günlük hayatı etkilemesi nedeniyle ekseriyetle zorlayıcı bir durum olarak isimlendirilse da, aslında korku gerçek yönetildiğinde yararlı ve fonksiyonel olabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Psikoloji (klinik) Kısmı’ndan Uzman Klinik Psikolog Eda Atay, telaşın yanlışsız yönetilmesi hakkında merak edilenleri paylaştı.
Kaygı sanılanın tersine sağlıklı olabilir
Kaygı aslında hayatta kalma güdümüzün doğal bir kesimidir. Organizmamızın savaşma -kaçma yansısıdır, bizi inançta tutmaya fayda. Muhakkak ölçüde ve denetim edilebilir ise sağlıklıdır hatta hami fonksiyonu bile vardır. Bireyin mümkün risklere karşı daha dikkatli olmasını, durumu düzgün tahlil etmesini ve olaylar karşısında hakikat biçimde konumlanmasını sağlar. Tıpkı vakitte motivasyon verici ve harekete geçiricidir. Bunun için şahsa gerekli enerjiyi verir, dikkatini toplamasını ve bahse itinayla ağırlaşmasını sağlar.
Kaygı sizi değil, siz korkuyu yönetin
Bazı beşerler korkuyu daha sık deneyimlerken, kimileri ise daha az yaşar. Travmatik olaylar, sıhhat meseleleri, kalıtsal faktörler, geçmiş ömür tecrübeleri ve mizaç telaş tecrübelerimizi etkileyen faktörlerdendir. Geleceğe dair plan yapmamıza ve öngörülü davranmamıza imkan sağlayan derdin yokluğunda ise kişi mutlak bir huzura kavuşmadığı üzere, muhtemel risklere de açık hale gelir, denetimini kaybedebilir ve bu durum sağlıklı değildir.
Kaygıyı lehinize çevirmek elinizde
Kişi, tüm aksiliklerden sıyrılıp, telaşın olumlu getirilerine odaklanmak istiyorsa zorluklarla baş etme maharetlerini geliştirmeyi hedeflemelidir. Böylelikle yaşadığı dehşetin yerini vakitle olumlu hisler alır ve krizi fırsata çeviren birey derdin esiri değil, işvereni olur. Burada kıymetli olan hissedilen derdin yoğunluğunu denetim altında tutabilmek ve bundan faydalanmaktır. Aksi halde kişi tasa bozukluğuyla karşı karşıya kalabilir, bu da giderek yıkıcı bir hal alır. Dert seviyesi günlük ömrü olumsuz etkileyen bir noktaya ulaşmışsa ve bu hisle fazlaca meşgul olan kişi yapacaklarına bir türlü odaklanamıyorsa bu türlü bir tabloda telaş bozukluğu akla gelmelidir. Bu durumda bir uzmanla görüşerek ruhsal dayanak alınması uygun olacaktır. Lakin unutulmamalıdır ki, büsbütün dertsiz bir ömür hayal etmek gerçekçi bir beklenti olmayacağı üzere, sağlıklı da değildir.
Kaygıya karşı harekete geçin
Süreci hakikat yönetmek ismine, sistemli bir hayat yaşamak ve bunun için kimi rutinler oluşturmak çok kıymetlidir. Bu noktada yatış-kalkış saatlerini belirleyerek kaliteli bir uykuya kıymet vermek, açık havada yürüyüş yapmak, meditasyona ve nefes sağlayacaktır.
Aile ve yakın etraf dayanağı çok önemli
Anksiyete bozukluğu yaşayan bireylerin yakın etrafı de bu durumdan ağır bir formda etkilenebilir. Başına berbat bir şey gelecek ve geçmeyecek biçiminde düşünen birey, bu durumu yaşamamak için kendini geri çekerek hem kendisinin hem de etrafının hayatını kısıtlama eforu içine girebilir. Bu durum kişinin derdini anlayamayan yakınları için yersiz görülebilir ve gereğince anlaşılamayabilir. Telaş bozukluğu yaşayan kişinin etrafı ile toplumsal bağlarının bozulmaması ismine yakınlarının hastanın yaşadığı bu durumu kabul etmesi ve elinde olmadığını fark etmesi gerekir. Unutulmamalıdır ki, bizler için kolay olan kimi durumlar, anksiyete bozukluğu yaşayan bireyler için hiç de kolay olmayabilir. Kelam konusu bireye karşı sabırlı olunması ve desteklemesi epeyce değerlidir fakat yardımcı olmak ismine tavsiyede bulunmak, baskı yapmak, bireyin yaşadığı durumu hafifletmeye çalışmak ya da aksini ispata çabalamak yararlı olmayacaktır. Bunun yerine bireyi bir uzmandan yardım alması için psikoterapi konusunda yüreklendirmek gerekir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
News
