Şeker patlatma oyunu: Bağımlılığa giden büyük tehlike
Gençler, kumar oynamaya devam edebilmek için gerçekleri saklıyor
Sanal kumarın son gözdesi, masumane görünen “şeker patlatma” oyunları gençler ortasında süratle popülerlik kazanırken, beraberinde bağımlılık ve sıkıntılarını da getiriyor. Oyuna yatırılan bahis nedeniyle gençlerin denetimsiz para harcamalarının olması ve sıklıkla gereksiniminin dışında para talep etmesinin dikkat cazip bir öge olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, “Akıllı telefonlarla çarçabuk erişim sağlanması da oyuna olan ilginin dozunu arttırıyor.” dedi.”
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, şeker patlatma oyunu ve bağımlılık ortasındaki alakayı kıymetlendirdi.
“Şeker patlatma” oyununun gençlerin ağır ilgi gösterdiği sanal kumar olduğunu tabir eden Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, “Renkli şekerlerin eşleştirilmesi yahut çeşitli kombinasyonlarının sağlanması üzerine bahis yapılan bu oyun tipi talihe dayalı gözükse de neden olduğu kayıplar ve yol açtığı meseleler açısından sanal kumar bağımlılığını gündeme getiriyor.” dedi.
Eğlence arayışı, oyuna para aktararak daha da arttırılıyor
Her kumar öyküsünün başlangıcında olduğu üzere bu oyunun da oyuncularına cümbüş vadettiğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, “Bu cümbüşün beynin ödül sistemindeki karşılığı ise dopamin salgılanmasıyla ortaya çıkan ‘haz’. Sırf oyunda uzun vakit geçirmekle hudutlu kalmayan bu cümbüş arayışı, oyuna para aktararak daha da arttırılıyor.” diye konuştu.
Kaybettiklerini geri kazanma amacının meseleleri beraberinde getirdiğini lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, şöyle devam etti:
Gençlerin oyuna ilgisini canlı tutan etken akranlar ortasında tanınan olması
“Kazanmak ve kaybetmek ortasındaki gelgitlerin yarattığı o heyecan bir müddet sonra kayıpların da meydana gelmesiyle ‘Kaybettiklerimi tekrar kazanmalıyım’ diye yeni bir amacı doğuruyor.
Gençlerin oyuna ilgisini canlı tutan başka etken ise akranlar ortasında tanınan olması. Toplumsal ortamlar gençleri arkadaş kümesinin bir kesimi olmak ve kümenin dışında kalmamak için emsal tecrübeleri tatmaya teşvik ediyor. Bir yandan ortak bir cümbüşün modülü olmak, öbür yandan kümenin içerisinde kalmak için bu üzere etkileşimler periyot devir hal değiştirse de gençler ortasında yaygın bir davranış biçimi.
Öte yandan akıllı telefonlarla çarçabuk erişim sağlanması da oyuna olan ilginin dozunu arttırıyor.”
Aileler, çocuklarını bu şekil oyunlarda izlemeli ve belirtileri dikkatle takip etmeli
Dijital araçlarla geçirilen her an için ailelerin endişelenmesinin manalı olmayabileceğini, lakin bu davranışın sıklığı ve neden olduğu problemlerin kıymetlendirilmesi gerektiğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, belirtileri şu biçimde sıraladı:
“Sanal kumar bağımlılığından kelam ederken başka bağımlılık cinslerinde olduğu üzere bireyin akademik, toplumsal ve ailevi fonksiyonelliğinin zayıfladığını gözlemliyoruz. Oyuna yatırılan bahis nedeniyle denetimsiz para harcamalarının olması ve sıklıkla muhtaçlığının dışında para talep edilmesi birinci dikkat alımlı ögedir.
Teknolojik araçlarla geçirilen vaktin yaş kümesi için önerilen limitlerin üzerinde olması, bu istikrarın bozulmasıyla birlikte akademik alanda muvaffakiyetin düşmesi, okul periyodunda devamsızlıkların artması, keyif aldığı aktivitelerden uzaklaşması üzere değişiklikler sağlıklı irtibatı olan bir aile tarafından ekseriyetle fark edilebilir.
Bireyin aile ortamında daha az bulunması, o anlarda da zihninin daima uzak kaldığı oyunda olması ve engellenmiş hissederek öfke belirtileri, tahammülsüzlük üzere reaksiyonlar de bir sorunun varlığına işarettir.
Şeker patlatma oyunu sonrasında gözlemlenen bu değişim karşısında bireyle tahlile yönelik bağlantı kurmakta zorlanılıyor ise bilhassa bağımlılık alanında profesyonel takviye alınması değerlidir.”
Sağlıklı sonların çizilmesi önemli
Çocukların dijital dünya ile tanışmasını engellemek gerçekçi bir amaç olmayacağı için asıl problemin sağlıklı hudutların çizilmesi olduğunu da anlatan Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, “Çocuğun gelişim devrine uygun biçimde açık irtibat unsuruyla ilerlenmeli; dijital dünyaya dair tehditler anlatılırken çocuğun his ve fikirleri, birey olarak gereksinimleri göz önünde bulundurulmalıdır. Neden sonuç bağına dayandırılarak getirilen sınırlamalar daha kabul edilebilir olacaktır. Tıpkı vakitte cümbüşün tek bir yolunun olmadığı da çeşitli pratiklerle birlikte deneyimlenebilir.” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, bu cins oyunların cümbüşle başlaması, ilgi alımlı olması, çocuğun akran etrafında oyunun popülerliği üzere baş karıştırıcı birçok risk faktörü mevcut iken; çocukların kısıtlayan, yargılayan, yasaklayan yahut cezalandıran bir tavır yerine karşısında kendisini anlamaya ve yardımcı olmaya istekli birine gereksinim duyduğunu da vurguladı.
Tedavi ve destek…
Kumar bağımlılığı geliştiğinde bireyde gizleme, palavra söyleme üzere davranışlar gözlemlenebildiğini de söz eden Uzman Klinik Psikolog Sedef Koç Bal, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Utanç ve suçluluk hislerinin yanı sıra kumar oynamaya devam edebilmek emeliyle da gerçeği saklama eğilimi olabilir. Sorun fark edildiğinde aile ve birey ortasında sağlıklı bağlantı sağlanamazsa tahlile ulaşma süreci ekseriyetle uzamaktadır.
Tedavide hedef sırf erişim yollarını kısıtlamak değildir; nedenleri kıymetlendirerek gerekli durumlarda ilaç takviyesi almak, riskleri ve tedbirleri belirlemek, baş etme yolları oluşturmak, finansal idare planı yapmak üzere kapsamlı bir süreç hedeflenir.