Yengeç Sepeti Sendromu nedir?
Yengeç Sepeti Sendromunun sağlıklı iş birliği ve takviye yerine olumsuz rekabeti teşvik eden bir ortamın varlığını gösterdiğini tabir eden uzmanlar, sendromla başa çıkmanın, bireyin içsel gelişimine odaklanması ve olumlu bir bakış açısı oluşturması ile mümkün olacağını söylüyor.
Sendromun alakalarda güvensizlik ve irtibat problemleri yaratabileceğini dike getiren Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Takım çalışmasının zayıflamasına ve performans azalmasına sebep olabilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, Yengeç Sepeti Sendromu olarak bilinen, bir küme içindeki bireylerin birbirlerini engelleyerek gelişmeyi sabote etme davranışını kıymetlendirdi.
Bireyler birbirlerinin başarılarına neden olumsuz reaksiyon gösterir?
Yengeç Sepeti Sendromunun, çoklukla bir küme insanın ya da topluluğun içinde bulunan bireylerin, oburlarının başarılarına ya da yükselmesine karşı olumsuz bir reaksiyon gösterme eğilimini söz eden bir terim olduğunu anlatan Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, şöyle devam etti:
“Bu terim, gerçek yengeçlerin bir sepet içinde toplandıklarında birbirlerini içeri çekmeye çalışmaları ve bu nedenle hiçbirinin sepetten çıkamayacak biçimde birbirlerini engellemeleri manasına gelir.
Yengeç Sepeti Sendromunun da misal bir biçimde, bir küme içindeki bireylerin birbirlerinin başarılarına olumsuz bir reaksiyon göstererek ya da başarılarına pürüz olmaya çalışarak küme içindeki gelişmeleri sabote etmeye benzeri bir davranış modelini tanımlar.”
Bu sendrom kıskançlık ve rekabetçilikle alakalı
Bu sendromun, kıskançlık, rekabetçilik, diğerlerinin muvaffakiyetlerini hazmedememe ve genel olarak olumsuz bir rekabet ortamının oluşması üzere faktörlerle bağlantılı olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “İnsanlar, kendi muvaffakiyetlerinin altında kalan başkalarını aşağı çekmeye çalışabilirler. Bu durum, ekseriyetle iş ortamlarında, toplumsal kümelerde yahut öbür topluluklarda gözlemlenebilir. Yengeç Sepeti Sendromu, sağlıklı iş birliği ve takviye yerine olumsuz rekabeti teşvik eden bir ortamın varlığını tabir eder.” dedi.
Kişi hislerini nasıl fark eder?
İşyerinde haset ve kıskançlık gibi duyguların fark edilmesinin hayli değerli olduğunu lisana getiren Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Kişinin hislerini fark edebilmesi için kişi içsel farkındalık geliştirmelidir, fizikî belirtileri izlemelidir (vücut somatik bir belirti veriyor mu diye), toplumsal bağlantısı denetim etmelidir. Bu anahtar teknikler kişinin hislerini fark etmesine sebep olur.” diye konuştu.
Duygularla başa çıkmada empati geliştirme, kendi muvaffakiyetlerini da kutlama, olumlu fikir kalıplarına sahip olma ya da olmaya çalışma, profesyonel manada gelişim ve gereksinim halinde duygusal dayanak almanın değerli olduğunu da söyleyen Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, şöyle devam etti:
Başkalarının başarılarından duyulan rahatsızlık, ferdî ve profesyonel gelişim için fırsat olabilir
“Yengeç Sepeti Sendromuyla başa çıkmak, bireyin içsel gelişimine odaklanmak ve olumlu bir bakış açısı oluşturmak ile mümkündür. Diğerlerinin başarılarından duyulan rahatsızlık, ferdî ve profesyonel gelişim için bir fırsat olarak kıymetlendirilebilir.
Yengeç Sepeti Sendromu, bireylerin ruhsal ve duygusal sıhhati üzerinde olumsuz tesirler yaratabilir. Gerilim ve anksiyete, düşük özsaygı ve özgüven, iş memnuniyetsizliği, toplumsal izolasyon, olumsuz niyet kalıpları, iş performansında azalma, duygusal yorgunluk, ahenk meseleleri konusunda sorunlar yaratabilir.”
Başa çıkma stratejileri nelerdir?
“Yengeç Sepeti Sendromu”yla başa çıkmanın çeşitli tesirli stratejileri bulunduğunu tabir eden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Başa çıkma stratejilerine bakacak olursak, duygusal zekayı geliştirme, irtibat ve empatiyi geliştirme, mentörlük ve takviye kümeleri, kendi muvaffakiyetlerini kutlama, profesyonel gelişim ve eğitim çok kıymetlidir. Yengeç Sepeti Sendromu ile başa çıkma stratejileri, bireylerin kendi duygusal sıhhatlerini muhafazalarına, iş birliği kültürünü güçlendirmelerine ve genel ömür kalitelerini artırmalarına yardımcı olabilir. Bu durumla başa çıkmak kişiyi zorluyorsa ruhsal dayanak (klinik psikolog ya da psikiyatristten) alması epey kıymetlidir.” halinde konuştu.
Pozitif bir bakış açısı geliştirmek önemli
Yengeç Sepeti Sendromunun yarattığı olumsuz tesirlerle başa çıkmak için şahsî farkındalık ve müspet bir bakış açısı geliştirmenin de kıymetine işaret eden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Bu, bireyin hem ferdî hem de profesyonel hayatını olumlu bir biçimde etkileyebilir.” dedi.
Yengeç sepeti sendromunun iş hayatına tesirleri nelerdir?
Sendromun iş hayatına tesirleri ortasında iş memnuniyetsizliğinin geldiğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Takım çalışmasının zayıflamasına ve performans azalmasına sebep olabilir. Münasebetlerde güvensizlik ve bağlantı problemleri yaratabilir. Toplumsal izolasyona ve duygusal olarak bireylerde yorgunluğa sebep olabilir.” diye konuştu.